ΤΟ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙ ΤΗΣ ΚΟΡΩΝΑΣ

Γενικά.

Στην αντολική οροσειρά της Πίνδου, με θέα προς την Καρδίτσα, 18 χιλιόμετρα δυτικά και σε υψόμετρο 800 μέτρα βρίσκεται το μοναστηρι της Κορώνας, που τιμάται στη μνήμη του Γενεσίου της Θεοτόκου.

Παλιότερα ειχε το ονομα Ιερά Μονή της Κρυεράς Πηγής η σεβασμία Μονή της Κρυεράς βρύσεως, καθώς αναφέρεται στην ακολουθία του αγίου Σεραφείμ της εκδοσης του 1802 και αλλού. Πηρε το ονομα της Κορώνας, κατά τη γνώμη του Ιεζεκιήλ Θεσσαλιώτιδος, από το λαό, γιατί από πολύ μακριά φαίνεται να προβάλει στο βράχο και να στεφανώνει το βουνό σαν κορώνα.

Ο καθηγητής Αν. Ορλάνδος λέγει πως το όνομα του μοναστηριού θα προηλθε από καμια ξεχασμένη παράδοση η περιστατικό από το κτίσιμο του μοναστηριού σχετικό με το πτηνό κορώνη(δηλ. κουρούνα), που ζεί σε μεγάλα σμήνη στη Θεσσαλία. Ο ναός κτίστηκε γύρω στα 1550 και ιστορήθηκε το 1587, οπότε εγιναν και τα εγκαίνια από τον επίσκοπο Λαυρέντιο. Πρωτος κτήτορας είναι ο Ανδρέας Μπούνος, δεύτερος κτήτορας αναφέρεται ο Αποστολάκης, που ιστόρησε το 1739 το παρεκλήσι του Ιωάννη του Προδρόμου. Αποτύπωμα σφραγίδος του Μοναστηριού, την οποία αναφέρει ο Α. Σαμαρόπουλος υπάρχει σήμερα στα Θεσσαλικά Χρονικά και γράφει:

ΦΑΝΑΡΙΟΥ + 1128

ΓΕΝΙΣΙΣ ΤΗΣ ΘΕΟ…

ΦΑΝΑΡΙΟΥ

Αν δεχθούμε την χρονολογία αυτή πρέπει να θεωρείται το αρχαιότερο σωζόμενο μοναστήρι της Μητροπόλεως Φαναριοφερσάλων, και λέγεται μάλιστα ότι είχε ιδιαίτερο τσιφλίκι. Κανείς άλλος όμως από τους ερευνητές δεν αναφέρει τη σφραγίδα.

Ο Αγγλος περιηγητής Λήκ γράφει για το μοναστήρι πως ήταν πολύ φημισμένο για την αρχαιότητά του και για μερικές εικόνες που δωρίσθηκαν από έναν Κουσκουλά αυτοκρατορικό διερμηνέα.

Στο μοναστήρι αναφέρεται και σιγίλλιο του πατριάρχη Νεοφύτου Ζ’ (για α’ φορά 1789-1794) που επικυρώνει τα σταυροπηγιακά δίκαια του πατριαρχικού και σταυρωπηγιακού μοναστηριού της υπεραγίας Δεσποίνης Θεοτόκου της Κορώνης και Κρυεράς πηγής, και απαγορεύει την είσοδο σ’ αυτό γυναικών. Το σιγίλλιο απολύθηκε το 1790.

Επίσης σε κατάλογο των σταυροπηγιακών μοναστηριών του πατριαρχείου στα τέλη του 18^ου αιώνα αναφέρεται ανάμεσα σε άλλα και η Μονή των γενεθλίων Παναγίας Κορώνης και δίπλα το ετήσιο χρέος που είναι 300 ασπρα για τά χρόνια 1800, 1801, και 1802. Το 1907 στο μοναστήρι της Κορώνας συγχωνεύονται τά μοναστήρια Αγ. Παντελεήμονος Μπεζούλας και Αγ. Δημητρίου Μεσενικόλα ως μετόχια. Το 1909 με Β.Δ. συγχωνεύεται με το μοναστήρι Κορώνας το μοναστήρι της Πέτρας, ενώ το 1925 αποσπάται με Π.Δ. το μοναστήρι της Πέτρας. Το 1967 με Β.Δ. το μοναστήρι της Κορώνας μαζί με τά μοναστήρια Πέτρας, Δρακότρυπας, Σπηλιάς, Ρεντίνας και Αγ. Γεωργίου Καραϊσκάκη κρίθηκαν ως ιστορικά και διατηρητέα μνημεία.

Με έξοδα του μοναστηριού της Κορώνας κτίστηκε και εξοπλίστηκε το νοσοκομείο Καρδίτσης. Σήμερα το μοναστήρι έχει 7 μοναχούς.